Amerikan sinemasının kalbi Hollywood’da 25 yıldır başarılara imza atan Türk kurgu yönetmeni Berfin Haymes, ”Türkiye’de, film ve reklam prodüksiyonu için çok sayıda cazibe alanı var. İstanbul, büyük bir yaratıcı enerjiye sahip ve orada anlatılacak çok hikaye var. Hollywood benim üniversitemdi, o nedenle öğrendiklerimi Türkiye’ye taşımak ve bu alanda çalışmak isteyenlerle paylaşmak isterim” dedi.
Jennifer Lopez, Diana Ross, Buddy Guy ve Jeff Beck’in müzik videolarını hazırlayan ve Amerikan’ın önde gelen oyuncak şirketlerinden Mattel ile Mercedes ve Taco Bell’in reklam filmlerinin kurgusunu yapan, ayrıca ”Üç kağıtçılar (Steal Big, Steal Little)”, ”Oyuncak Hikayesi-1 (Toy Story)”, ”Godzilla” ve ”James Bond” filmlerinin reklam kampanyalarında da görev alan Haymes, 25 yıldır Hollywood’da başarılı çalışmalar yürütüyor.
Haymes, AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, genellikle reklam filmlerinin kurgu yönetmenliğini yapmayı tercih ettiğini söyledi.
Mesleğini ressamlığa benzeten Haymes, ”En fazla zevk aldığım, ses ve imajlarla parçalar yaratmak. Yeni dijital araçlarla kurgu yapmak, 100 yıl öncesinin ressamlığına benziyor. Görüntülerinizi organize ettiğinizde, Monet gibi izlenimci ressamların yaptığı gibi imajlar yaratabilirsiniz” dedi.
Müzik videoları çekmekten de her zaman keyif aldığını belirten Haymes, Diana Ross için birkaç video hazırladığından, Jeff Beck ve Buddy Guy için müzik videosu çektiğinden, Booker T ve The MGs için de montaj yaptığından örnekler verdi.
Haymes, bu mesleğe girişinin ise annesinin, 12 yaşındayken ona 8 mm kamera almasına kadar uzandığını dile getirerek, şöyle devam etti:
”Kamera almalarına rağmen ailem benim sinema okumamı istemiyordu ve mühendisliğe teşvik ediyordu. 1980’li yılların başında, iki yıl için ABD ordusuna katıldım ve geri döndüğümde, Steven Spielberg’in üniversitesi California Long Beach’te sinema okumaya gittim. Derslerimden birinde, tüm öğrencilerin aynı görüntüyü montaj etmesi gerekiyordu. Komik bir kısa film yaptım ve öğretmenim, benim iyi kurgu yaptığımı söyledi ve kurgunun benim için iş haline gelmesi de böyle başladı”.
-Deneyimlerini Türk gençlerle paylaşmak istiyor-
Öğrencilik yıllarında film çekebilmek için yarı zamanlı limuzin şoförlüğü bile yapan Haymes, ”Ben doğrusu işimi çalışarak öğrendim ve bu bakımdan Hollywood benim üniversitemdi. O nedenle öğrendiklerimi Türkiye’ye taşımak ve bu alanda çalışmak isteyenlerle paylaşmak isterim. Onların tamamı Hollywood’a gidemeyebilir ama onlara öğrendiklerimizi aktarmak, onlara ilham vermek mümkün” dedi.
Türkiye’de de MTV Türkiye’nin açılışında Yapım ve Yaratıcılık Direktörü olarak kısa bir proje üzerinde çalıştığını anlatan Haymes, bu alanlarda, Türkiye’de birçok genç yetenek bulunduğunu ama kendilerini geliştirmek için yeterli fırsatlara sahip olmadıklarını söyledi.
Haymes, Türkiye’de de projeler yapmak istediğini ifade ederek, şunları kaydetti:
”Türkiye’de, film ve reklam prodüksiyonu için çok sayıda cazibe alanı var. İstanbul’un, film çekmek ve aile tarihimi keşfetmek için ne kadar harika bir yer olduğunu gördüm, çok büyük hoşgörü ve açıklık ikliminin olduğunu hissettim. Büyük bir yaratıcı enerjiye sahip. En eski kentlerden biri ve dünyanınkavşak noktasında. Orada anlatılacak çok hikaye var”.
Haymes, eşi yazar ve tanıtımcı Elif Cercel ile Türkiye’de tarihi bir belgesel üzerine de çalışmayı planladıklarını dile getirdi.
-Amy Winehouse’nin son stüdyo kaydını kurguladı-
Haymes, Tony Bennett’in ”Düet 2” albümündeki Amy Winehouse’un ölmeden önceki son stüdyo kaydını içeren ”Body and Soul” şarkısının stüdyo görüntüleri üzerinde de çalıştı.
”The Zen of Bennett” adıyla, Bennett’in hayatını ve bu albümü içeren bir belgesel hazırlayan yönetmen Unjoo Moon’un teklifi ile projeye katıldığını belirten Haymes, ancak çalışmaların New York’ta devam etmesi ve ailesinin de Los Angeles’ta olması nedeniyle projeden affını istediğini söyledi.
Haymes, Winehouse’nin ölümünün ardından Sony firmasının şarkıcının stüdyo kayıtlarını içeren bir klip hazırladığını hatırlatarak, bu gelişmeden sonra yönetmen Moon’un tekrar kendisiyle bağlantıya geçtiğini ve bu klibi ana projeye uygun olarak yeniden kurgulamasını istediğini söyledi. Haymes, ”Bu, yönetmenin istediği ama henüz yayınlanmamış ‘director’s cut’ denilen bir versiyon. Ben, bu versiyonu hazırladım” dedi.
Haymes, Winehouse’un onun ölümünden sonra görüntüleri ilk izlediğinde iliklerine kadar titrediğini belirterek, ”Onun ses kaydını dinlemek müthişti” dedi.
Yönetmen Unjoo’nun kendisinden, görüntüleri yorumlayarak montajlamasını istediğini dile getiren Haymes, şunları kaydetti:
”Benim amacım, bu son stüdyo kaygının sihrini yakalamaktı. Bu nedenle, Winehouse’un sesine ve o ile Bennett arasındaki etkileşime odaklandım. Şarkı ‘Beden ve ruh’ adlı bir aşk parçası. Winehouse’in ölümünün ardından bu şarkının adı, bende çok daha farklı çağrışımlar yarattı. Onun bedeni artık yok ama ruhu bir anlamda hala varlığını sürdürüyor. Görüntüler üzerinde çalışırken de bu görüntülerin ve bu şarkının onun bedeninin dünyada bıraktığı son izler ve izlenimlerden olduğunu fark ettim. Annem de birkaç ay önce hayatını kaybetmişti. Winehouse’un hem şarkısı hem de bu görüntüleri hem de bu şarkıda annemi de bulmam beni gerçekten çok etkiledi. Tüm bu hislerimi videonun kurgusunda ortaya çıkarmaya çalıştım.”
Kurguyu tamamlanmasının ardından Unjoo’nun kendisine ”görüntüleri onların bakmadığı bir bakış açısından yakaladığını” söylediğini aktaran Haymes, ”Çünkü kurgu yönetmeni olarak farklı zaman ve mekan algımız oluyor ve benim işim, sadece bir şeyleri kaydetmek değil, görülmeyen duyguları ortaya çıkarmak ve onların izleyiciler tarafından izlenebilir olmasını sağlamak. Ama özellikle bu çalışma, olağandışı bir projeydi benim için. Genellikle müzik videolarında şarkılar üretilir ve kamera görüntüleri müzik ile şarkıcının dudak hareketlerinin senkronizasyonunu sağlar, ama bu görüntülerde, şarkıcıların stüdyo kayıtlarının çok farklı versiyonları vardı ve ben kayıtlardaki ruhu ve iki şarkıcı arasındaki etkileşimi yakalamaya çalıştım” dedi. (AA)
