Plastik Torba yasağı ile ilgili USC Kimya Bölümünden başarılı biliminsanı Hayriye Merve Yurdacan ile görüştük.
Los Angeles Plastik Torba Yasağı Türkiye’ye Örnek Olmalı
Los Angeles, marketlerde plastik torba kullanımını yasaklayan ilk büyük kent oldu. Uygulama, 1 Ocak 2014‘ten itibaren başladı. Uygulamaya göre halk, ya kendi alışveriş çantasını kullanacak ya da kağıt torbaların her birine 10 sent ödeyecek.
Los Angeles‘ın önemli üniversitelerinden University of Southern California (USC)’nin , 1994 ve 2013 yıllarında Nobel Ödüllerini alan George Olah ve Arieh Warshel gibi ünlü hocaları bünyesinde bulunduran Kimya Bölümü yaptığı başarılı araştırmalarla ilgi topluyor. Konu ile ilgili olarak USC Kimya Bölümünde Polimer ve Plastikler üzerine araştırmalar yapan başarılı biliminsanı Hayriye Merve Yurdacan ile görüştük.
Alaturka Online (A.O.) :Los Angeles’ta 1 Ocak 2014 itibarı ile Plastik poşetlerin marketlerde kullanımının yasaklanmasını doğru buluyor musunuz ?
Hayriye Merve Yurdacan (H.M.Y.) :Kesinlikle doğru buluyorum. Plastik atıklar ilerleyen yıllarda tüm dünya için daha büyük tehdit oluşturabilir. Bu yüzden sonradan büyük bir problemi çözmek yerine, problemin oluşmasını ve büyümesini engelleyici önlemleri çok doğru buluyorum.
(A.O.) : Plastik Poşetler Çevreye ne gibi zararlar veriyorlar ?
(H.M.Y.) : Genel olarak Polietilenden (PE) yapılan Plastik poşetler çevre için büyük sorun oluşturuyorlar. Stabil yapılarından dolayı doğada kolayca çözünmüyorlar ve büyük çöp birikintileri oluşturuyorlar. Çoğu plastik poşet doğada bakterilen tarafından ayrıştırılabilir (biodegradable) olmadığı gibi, doğada ayrışmaları yüzyıllar alıyor. Plastik atıklardan kurtulmanın tek yolu yakma işlemi, bu da havayı kirletiyor.
Doğada ayrışma süreçlerinde ise toprağa, göllere, okyanuslara toksin maddeler bırakıyorlar.Polietilen poşet atıkları toprakta birikerek toprağın şu ve besin emilimini azaltıyor. Polietilen poşetlerdeki asit kombinasyonu, toprağın kimyasal yapısıyla etkileşebiliyor. Tüm bu etkiler toprağın verimsizleşmesine neden oluyor.
Bunun yanısıra plastik poşetler hayvanlar için büyük tehlike oluşturuyorlar. Çevredeki plastik poşetleri yemeye çalışan hayvanlar, plastiklerin sindiriminin zor olmasından dolayı yaşamlarını yitirebiliyorlar. Benzer şekilde, plastiklerin göl, nehir, okyanuslara karışması deniz canlılarının da ölümüyle sonuçlanabiliyor.
(A.O.) : Plastik Geridönüşüm (Recycle) metodu plastiklerin çevreye zarar verme sorununu çözmüyor mu ?
(H.M.Y.) : Tüm poşetler geri dönüştürülebilse sorunu çözebilir. Fakat 2009 EPA raporlarına göre geridönüşüm oranları 6%’larda.
(A.O.) : Sorun sadece plastik poşetlerle mi ilgili ?
(H.M.Y.) : Hayır, plastik şişeler ve plastikten yapılan hemen hemen herşey aslında çevre ve canlılar için tehdit oluşturabiliyor.
(A.O.) :Plastiklerin kullanımının tamamen yasaklanması mümkün mü ?
(H.M.Y.) : Şu an için pek mümkün gözükmüyor. Çünkü günlük kullandığımız birçok ürün plastiklerden yapılıyor. Ayrıca plastiklerin günlük hayatımızı kolaylaştırdığı da bir gerçek.
(A.O.) : Plastik atıklarla ilgili bu sorunu gidermenin sizce en iyi yolu nedir ?
(H.M.Y.) : Los Angeles’taki marketler dün (1 Ocak2014) itibarı ile plastik poşet vermeyi bıraktılar. Plastik olmayan veya bakterilerle ayrıştırılabilen poşetleri ekstra ücret karşılığında satmaya başladılar. Bu uygulamayla milyarlarca kullanılan plastik poşetlerin azaltılması çevreye verilen zararı da azaltacaktır. Bazı marketler ise tekrar kullanılabilir plastik poşetleri ekstra ücret karşılığında satıyorlar ki bence kanunun tam amacına ulaşması ve kalıcı olması için bu doğru bir uygulama değil.
Los Angeles’ta çıkan yeni kanunla plastik poşetlerin yasaklanması, diğer ülkelere de örnek teşkil etmeli. Avrupada bu kanunları uygulayan ülkeler mevcut, fakat bu uygulama daha da yaygınlaştırılmalı.
Türkiye de en kısa zamanda bu konuda önlem alıp çalışmalara erkenden başlaması lazım. Plastik sanayisi Türkiye’nin en hızlı büyüyen sektörleri içerisinde. İstatistiklere göre Türkiye’de kişi başına düşen yıllık plastik poşet kullanımı 300 iken bu rakam Danimarka’da 4 Almanya’da 60 gözüküyor.
Diğer sık kullanılan plastik ürünlerin biodegradable, yani mikroorganizmalar tarafından ayrıştırabilir plastiklerden yapılmasının da güzel bir çözüm olacağına inanıyorum. Ama tabii ki bunu yapmak maaliyeti arttıracaktır.
Alaturka Online / Los Angeles
İlgili Haberler
Los Angeles’ta plastik torba yasaklandı
